FOWIZM

Styl malarski zwany Fowizmem został wykształcony w krótkim okresie. Powstał w latach 1904- 1907, ajego twórcami byli Henri Matise`a, Andre Deraina i Maurice`a Vlamincka wraz z niewielką grupą kolegów. Nazwa - fowiści - wywodzi się od określenia "les fauves "- dzikie bestie. Przez kilka lat malarze ci stanowili w Paryżu najbardziej eksperymentującą grupę. Fowizm, ze wszystkich kierunków dwudziestego wieku, trwał najkrócej i najsłabiej można go zdefiniować. Problemy te wynikają stąd, że nie istniała żadna konkretna doktryna fowistyczna, ponieważ jak twierdzili sami fowiści - nie przestrzegali oni żadnych zasad. Najbardziej reprezentatywne dzieła fowistyczne wyszły spod pędzla Matisse’a, Deraina, Vlamincka i w pewnym okresie Braque’a. Oprócz tego istniała grupa malarzy wywodzących się z pracowni Gustave Moreau, do której w 1895 r. wstąpił Matisse. Do grupy skupionej wokół Moreau należeli: Roqalt, Marquet, Manquin, Camoin i Puy. Fowizm nigdy nie stanowił ruchu stawiającego przed sobą konkretne zadania, które można by było realizować, tak jak np. robił to kubizm. Był to proces eksperymentowania w sferze możliwości, jakie ukazał późny impresjonizm. Matisse był z całą pewnością najwybitniejszym malarzem, jeśli nie przywódcą wymienionej grupy. Jednakże istotna jest również twórczość Deraina i Vlamincka. Od 1905 roku, malarze z grupy skupionej wokół Matisse’a wystawiali wspólnie swoje prace. Prezentowali je na dwóch najważniejszych wystawach sztuki nowoczesnej, jakimi były: Salon Niezależnych i Salon Jesienny. Manifestem sztuki fowistów stał się obraz Matissa zatytułowany "Przepych, spokój i rozkosz”. Obraz ten uważa się za syntezę tego co miał do zaproponowania postimpresjonizm. Płótno to wywołało w 1905 roku, na Salonie Niezależnych olbrzymie poruszenie. Oprócz sztuki postimpresjonistów inspirację dla fowizmu stanowiła rzeźba afrykańska, ceramika i tkaniny z Algieru, oraz chromolitografie na opakowaniach cykorii , które zafascynowały Vlamincka. Matisse uważał, iż dzieło sztuki spełniać powinno funkcję dekoracyjną. Całą grupę fowistów zdaje się natomiast łączyć przekonanie, że malarstwo należy uprawiać jedynie dla wzrokowych przyjemności operowania czystym kolorem. Najbardziej konsekwentnym twórcą tego kierunku pozostał Matisse. Namalował on "Portret żony" wystawiony na Salonie Jesiennym, gdzie został uznany za karykaturę kobiecości. Charakteryzuje go dowolność interpretacji tematu, wybujałość kolorystyczna i techniczna. Na tej samej wystawie znalazły się również krajobrazy Deraina. Były to obrazy oślepiające ostrymi czerwieniami, zieleniami i żółciami, wykazujące absolutny brak troski o wykończenie. Innym wybitnym dziełem Matisseą jest "Martwa natura z różowymi cebulami", w której płaskie powierzchnie farby i sylwety dzbanów podkreślają dekoracyjną funkcję dzieła. W latach 1905 - 1907 powstaje wiele pięknych krajobrazów Marqueta, Valtata i van Dongena posługujących się ostrymi wibrującymi barwami. Na Salonie Niezależnych w 1906 r. Matisse wystawia "Radość życia", Derain natomiast prezentował jedno z najwybitniejszych dzieł fowizmu: serię widoków Tamizy. Ok 1907r. Derain zaczyna z rozmysłem odwracać się od dzieł fowistycznych. Dowodem tego jest praca "Taniec", która stanowi połączenie elementów egzotyki ze stylem Art Nouveau. Krótkie doświadczenie w malarstwie fowistycznym stało się udziałem innego twórcy - Georgesa Braque.Osiągnął on w swoich obrazach z tego okresu świeże i spontaniczne efekty światła, będące wyznacznikiem uroku fowizmu.